W konferencji pt. „Wymiana doświadczeń z wdrożenia ustawy o rozwiązaniu KDT oraz perspektywy na lata następne”, zorganizowanej przez Zarządcę Rozliczeń S.A. w dniu 19 września 2008 r. w siedzibie spółki PSE-Operator S.A. w Konstancinie Jeziorna, uczestniczyli m.in. przedstawiciele ministerstw, urzędów, towarzystw gospodarczych oraz przedsiębiorstw energetycznych.
Większość uczestników konferencji podzielała pogląd, że nie można kwestionować pozytywnej roli kontraktów długoterminowych zawartych w latach 90 tych w polskiej elektroenergetyce. Dzięki tym kontraktom przeprowadzono szereg działań niezbędnych dla realizacji inwestycji i modernizacji majątku wytwarzania energii elektrycznej. Bez tych kluczowych inwestycji już dawno mówilibyśmy o występującym deficycie mocy wytwórczych oraz znacznym niedostosowaniu majątku wytwórczego do wymagań ekologicznych.
Zmiany następujące na rynku energii elektrycznej zwłaszcza po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej zrodziły konieczność znalezienia rozwiązań w zakresie pokrywania kosztów osieroconych powstałych w wyniku rozwiązania KDT, rozwiązań akceptowalnych dla wytwórców energii elektrycznej, wierzycieli i Komisji Europejskiej. Tylko takie rozwiązanie zapewnić mogło bezpieczeństwo energetyczne i stabilność sektora wytwarzania energii elektrycznej w perspektywie kilku lat po rozwiązaniu KDT.
Od końca lat 90 tych podejmowane było wiele prób odejścia od KDT, jednakże dopiero ostatnie podejście zakończone wejściem z dniem 1 kwietnia 2008 r. w życie umów rozwiązujących KDT okazało się skuteczne.
Ważny głos w dyskusji dotyczył doświadczeń z pierwszych miesięcy realizacji ustawy o rozwiązaniu KDT (wystąpienia przedstawicieli: URE, Zarządcy Rozliczeń S.A., PKE S.A. EC Zielona Góra S.A.), proces rozwiązania KDT i pierwsze wypłaty pomocy publicznej na pokrycie kosztów osieroconych przebiega prawidłowo. Ze strony przedstawicieli wytwórców energii elektrycznej sygnalizowane były także pewne wątpliwości dotyczące głównie interpretacji niektórych przepisów ustawy zwłaszcza w zakresie:
– art. 37 – monitorowanie pozycji wytwórcy w odniesieniu do innych podmiotów,
– uznawania kosztów zakupu uprawnień do emisji CO2.
Istotnym elementem dyskusji była perspektywa lat następnych. Poziom kosztów osieroconych w najbliższych latach determinować będą bardzo silnie czynniki, których kształtowanie się jest w chwili obecnej bardzo trudne do prognozowania. Te elementy to przede wszystkim uwolnienie cen energii i ich możliwy wzrost, wzrost kosztów wytwarzania energii elektrycznej, głównie z powodu wzrostu kosztów węgla i innych paliw, niedookreślony wpływ wdrażanego systemu handlu uprawnieniami do emisji CO2.
W świetle prezentowanych w dyskusji głosów przedstawiciele Zarządcy Rozliczeń S.A. popodkreślali istotną rolę spółki stabilizującej system pokrywania kosztów osieroconych.
Zwracano także uwagę, że w energetyce, w związku z narastającymi problemami kapitałochłonnych inwestycji rola mechanizmów stabilizujących przychody wytwórców na rynku konkurencyjnym energii elektrycznej będzie wzrastać. Uczestnicy konferencji zgłaszali propozycje mechanizmy dwustronnych kontraktów (Mirosław Duda) sprzedaży energii z horyzontem obowiązywania ponad rok lub mechanizmu rynku mocy (Tomasz Kowalak). Zakres tych mechanizmów będzie jednak zależny od indywidualnych cech rynku konkurencyjnego, zwłaszcza konfiguracji uczestników rynku.
Podsumowanie konferencji stanowiła prezentacja Herberta Leopolda Gabrysia „Elektroenergetyka 2008 – stan rzeczy, wybrane problemy”.